4.1. Panel zarządzania hostingiem – co to, po co i czemu będziemy tam częstymi gośćmi

Panel zarządzania hostingiem to Wasze Królestwo, w którym będziecie w czasie tworzenia strony odbywać przechadzki wcale nierzadko 🙂

Dlatego warto poznać dobrze najprzeróżniejsze zakątki, żebyśmy nie mieli wrażenia, że za każdym krzakiem czyha uzbrojony srogo wróg, więc lepiej nie tykać, nie zaglądać i udawać, że nie ma 😉

Nawet jeśli do tej pory do wszystkich takich tematów podchodziliście jak pies do jeża, bojąc się, że coś zepsujecie jednym kliknięciem – warto spojrzeć jednym okiem na tę lekcję i przekonać się, że panel zarządzania hostingiem to w gruncie rzeczy bardzo przyjazne miejsce, które ma nam pomagać, a nie nas gnębić 😉

Co to jest cPanel albo panel zarządzania hostingiem?

Panel kontrolny, czy też panel zarządzania hostingiem to jest takie miejsce, w które wskakujemy, kiedy chcemy zrobić jakieś rzeczy głębiej, niż w samym WordPressie. Czyli najczęściej:

• gdy chcemy dodać do hostingu nową domenę, bo wpadł nam pomysł na kolejną stronę
• gdy chcemy utworzyć nową skrzynkę pocztową (e-mail)
• gdy chcemy przejrzeć nasze pliki ulokowane na serwerze, coś z nich usunąć albo wgrać jakieś nowe
• gdy chcemy przywrócić kopię zapasową tego wszystkiego, co na serwerze, albo tylko kawałka (np. samej bazy danych, samych plików, nawet pojedynczych, albo samej skrzynki pocztowej)
• gdy chcemy sprawdzić wykorzystanie zasobów hostingu (np. ile miejsca z przydzielonego nam mamy już zajęte)
• gdy chcemy zmienić wersję PHP dla naszej strony (nie musicie wiedzieć nawet co to jest na tym etapie 🙂 będę o tym mówić póóóóźniej :))
• gdy chcemy zainstalować WordPressa albo inny CMS 🙂

Można tam oczywiście zrobić znacznie więcej, ale to powyżej to są takie rzeczy, do których my będziemy sięgać najczęściej 🙂

A cPanel?

To po prostu rodzaj panelu zarządzania hostingiem. Różne hostingi mają te panele różne. Najczęściej:

• cPanel (moim zdaniem najlepszy i najbardziej przyjazny oraz czytelny)
• Direct Admin (ujdzie, choć ma znacznie mniej opcji dla użytkownika zwykle)
• panel dedykowany, czyli hosting sam sobie jakiś uczynił, żeby przyoszczędzić (cPanel i Direct Admin to dla hostingów płatne oprogramowanie i to nie najtańsze, choć dobre) – z moich doświadczeń zwykle znacznie gorsze od powyższych, niestety

Na Smarthoście, na którym większość z Was pracuje, mamy akurat do czynienia z cPanelem (jupi! ❤️). Dlatego za każdym razem, kiedy piszę lub mówię coś w stylu Wchodzimy co cPanelu, mam na myśli Wchodzimy do panelu zarządzania hostingiem (bo jeśli pracujesz na innym hostingu, Twój panel to niekoniecznie musi być właśnie cPanel, tak jak niekoniecznie każde adidasy to Adidasy, ale tak się już przyjęło nazywać buty sportowe ;))

Jak dostać się do panelu zarządzania hostingiem?

Na każdym hostingu będzie to ciuteczkę inaczej, ale w każdym przypadku wskazówką będzie e-mail, który przyjdzie od hostingu po wykupieniu usługi.

Ja pokażę Wam ten temat na przykładzie Smarthosta (i tak będzie także z kolejnymi lekcjami, bo nie sposób prezentować każdego hostingu świata, a to na tym hostingu większość kursantów trzyma strony :))

Pierwsze kroki kieruję więc do skrzynki pocztowej, gdzie czeka na mnie wiadomość powitalna, a w niej dwa linki:

• do logowania się do cPanelu, czyli właśnie do panelu zarządzania hostingiem – ten link ma postać: NaszaDomenaRobocza/cpanel
• do logowania do panelu Klienta Smarthost – czyli tam, gdzie mamy info o kupionych hostingach, domenach, faktury i linki do płatności, gdy przychodzi moment otwierania portfela 😉

Jest też informacja, że w oddzielnej wiadomości zostały wysłane dane do logowania, no ale chiba nie bardzo, bo ja w każdym razie nigdy nie dostałam 😀

Ale to nie ma wielkiego znaczenia, bo do cPanelu logujemy się po prostu tymi danymi, na które zakładaliśmy konto wykupując hosting.

• login: to ten, który podawaliśmy, a który widać też na początku adresu do logowania, przed .smarthost.pl. U mnie jest to: edyta
• hasło: to to, które wpisywaliśmy wykupując hosting (jeśli ktoś go nie zapisał, bo gapa, no to może napisać do Smarthosta z prośbą o zresetowanie :D)

Klikam więc w pierwszy link i wklepuję dane do logowania 🙂

I tyle 🙂 Po zalogowaniu będę właśnie w panelu zarządzania hostingiem, gdzie w kolejnych lekcjach będzie się działa akcja 🙂

Do cPanelu można się też dostać inną drogą, czyli przez ten drugi link, przez zwykły panel Klienta (tam, gdzie się płaci faktury). To dlatego nalegałam, aby ustawić tam mocne hasło, bo może się wydawać, że A tam, a co nam ktoś zrobi, jak się włamie na konto Klienta? Fakturę nam opłaci? No buahahaha…

Ale właśnie tak się składa, że może kliknąć w zakładce Usługi i faktury w Zaloguj się do cPanel pod naszym hostingiem i już – bez dalszego logowania zostanie przeniesiony do cPanelu, czyli będzie mógł zrobić wszystko 😱

Oczywiście nie tylko rzezimieszki mogą to zrobić – my też możemy przechodzić do cPanelu właśnie tą drogą 🙂

Pierwsze zmiany (nieobowiązkowe!)

Gdy wskoczymy do cPanelu po raz pierwszy, przywita nas mniej więcej taki widok:

Ten pierwszy komunikacik można zamknąć od razu klikając All done. Dismiss this. (= Zrobione. Odrzuć to ogłoszenie), bo jest wielki, zajmuje tylko miejsce, a nie będzie nam do niczego potrzebny 🙂

Oczywiście to nie jest obowiązkowe – kto ma chęć, może go sobie zostawić, tylko będzie mu mniej wygodnie 🙂

Drugą rzeczą, którą doradzam zrobić (ale też nie ma musu, bo to znów kwestia gustu i wygody, a technicznie nie wpłynie na życie mrówek) jest zmiana stylu graficznego cPanelu.

Starsi stażem kursanci pamiętają, że wyglądał on inaczej, czytelniej, a obecnie prezentuje się w swojej domyślnej formie, jakby grafik się mścił za brak pensji albo popadł w głęboką niemoc twórczą. Albo jedno i drugie 😀

Żeby zmienić graficzną stronę panelu zjeżdżamy praaaawie na sam dół i tam klikamy opcję Zmień styl:

Na ekranie, który się pojawi, klikamy Zastosuj przy stylu Basic:

…i już cPanel zacznie wyglądać jak ludzie 😀

Wg mnie z ikonkami i ciemnym paseczkiem oddzielającym poszczególne sekcje jest o wiele lepiej, czytelniej i łatwiej się połapać.

W całości Wasz panel powinien wyglądać mniej więcej tak:

(ikonki nie muszą się zgadzać co do sztuki, bo po trosze zależą od zakupionego pakietu)

Choć w tej chwili nowe konta hostingowe mówią już do Was po polsku, może się zdarzyć, że Wasze będzie się chciało komunikować po angielsku 😀

Gdyby tak się zdarzyło, kliknijcie w prawym górnym rogu ikonkę człowieczka i Wasz login, a z rozwijanego menu wybierzcie Change language (u mnie po polsku akurat: Zmień język):

Wtedy wylądujecie na ekranie, na którym zostanie wybrać swój ulubiony język z rozwijanej listy, a potem zatwierdzić przyciskiem Zmień:

I to tyle z takich formalnych zmian na dzień dobry, które warto poczynić, żeby potem pracowało się lepiej 🙂

Teraz można na spokojnie przejść do poznania panelu zarządzania i obczajenia, co to my tam mamy 🙂

Opcje w cPanelu (panelu zarządzania hostingiem)

To teraz konkrety! 🙂

Po wylądowaniu w cPanelu, po prawej stronie zobaczycie taką kolumienkę, a w niej dwa moduliki:

• Informacje ogólne oraz
• Statystyka

W Informacjach ogólnych znajdziecie swoje dane jako użytkownika hostingu. Będzie wśród nich jedna rzecz, na którą warto zwrócić uwagę – Wasza domena robocza. U mnie jest to akurat: edyta.smarthost.pl:

Pamiętacie lekcję o stronie na boczku? I kiedy pisałam, że Smarthost daje taką domenę w prezencie i można sobie na niej na przykład różne różniaste eksperymenty przeprowadzać albo boczkowe strony stawiać?

No to właśnie to jest ta domena 🙂

W moduliku Statystyka znajdziecie z kolei… nic szczególnie zaskakującego 🙂 Ot, podsumowanie, ile miejsca zajmujecie na hostingu, ile macie podłączonych domen, skrzynek pocztowych, takie tam 🙂

Zerkamy tu na przykład, kiedy okazuje się, że nie możemy do WordPressa wgrać ani pół nowego obrazka czy zaktualizować jakiejś wtyczki – wtedy jeden rzut oka może nam uświadomić, że po prostu nie mamy już miejsca i albo trzeba posprzątać i usunąć śmieci, albo powiększyć pakiet hostingu 🙂

Tyle jeśli idzie o prawą stronę.

Na głównym ekranie z kolei znajdziecie kilka takich działów z opcjami:

• Oprogramowanie
• Pliki
• E-mail
• Domeny
• Bazy danych
• Preferencje
• Zabezpieczenia
• Metryki
• Zaawansowane
• Softaculous Apps Installer

Z większości opcji dostępnych w tych działach w ogóle nie będziemy w czasie kursu korzystać (choć kto wie! może przyjdzie moment, że będziecie już tak śmigać, że w każde miejsce zajrzycie ;)), dlatego poniżej podrzucam wyjaśnienia co do tych miejsc, które nam się przydadzą 🙂

Mam nadzieję, że dzięki temu cały ten panel nie będzie się już wydawał taki przytłaczający – okaże się, że na jego większą część nie musimy zwracać uwagi. A to, na co musimy – będziemy już wiedzieli do czego służy 🙂

No to po kolei!

Oprogramowanie

Tu będą nas interesować dwa ustawienia:

• Menadżer wielu wersji języka PHP – w ogóle na tę chwilę nie trzeba wiedzieć ani co to jest język PHP, ani że ma wiele wersji 😉 Ale przyjdzie moment, że będę o tym mówić i wtedy warto pamiętać, że coś takiego tu było i że właśnie tu się ustawia 🙂
• Softaculous Apps Installer – to jest taki programik, za pomocą którego będziemy instalować WordPressa, żeby poszło jeszcze szybciej, łatwiej i bardziej bezwypadkowo, niż zwykle 🙂
  Bardzo zmyślna rzecz, ja go uwielbiam i na maksa przyspiesza mi robotę przy moich WordPressach (bo nie tylko do instalacji można go wykorzystać – ale o tym w swoim czasie :))

Może Was zdziwić, że nie wzięłam w ramkę opcji WordPress Manager by Softaculous, ale to nie pomyłka 🙂 Tędy niby można przejść na skróty do instalowania i zarządzania WordPressem, ale to będzie zły skrót, bo na końcu nie będzie czekało tyle opcji (=możliwości) co po pójściu o krok bardziej dookoła, czyli przez wpomniany Softaculous Apps Installer 🙂

W zasadzie ta mała pułapka jest miejscem, dla którego w ogóle zrobiłam tę lekcję – w poprzedniej edycji kursu jej nie było i wiele osób łapało się w te sidła, a potem trochę szamotało, żeby wrócić na właściwą drogę 🙂

Pliki

Tu będziemy zaglądać w trzy miejsca:

• Menadżer plików – to takie miejsce, w którym możemy podejrzeć, jakie pliki mamy na serwerze. Tak, jak normalnie przeglądamy sobie pliki u nas na kompie. Wskakujemy i wszystko widać.
  Nie każdy hosting ma taki wygodny menadżer plików u siebie, więc jeśli Twój nie ma – będziesz potrzebować zewnętrznego programu, np. FilleZilla. Zorientuj się u swojego hostingodawcy, bo jedno z tych dwóch będzie potrzebne przy robieniu strony i raczej nie da się bez tego obejść 🙂
• JetBackup 5 – to narzędzie do przywracania kopii zapasowych robionych co nocy przez hosting. Jeśli stanie się coś takiego, że będziemy chcieli przywrócić stronę lub skrzynkę pocztową do stanu z nocy, to właśnie tu się udamy po pomoc. Będzie osobna lekcja o tym, jak z tego narzędzia korzystać 🙂
• ewentualnie Wykorzystanie dysku – jeśli będziemy chcieli zrobić porządki na hostingu, bo okaże się, że nasza strona zajmuje podejrzanie dużo miejsca, tu można się wbić żeby zerknąć, co to tam się nagromadziło i gdzie, i czy to na pewno strona zajmuje to miejsce, czy jakieś inne śmieci 🙂

E-mail

Tu w zasadzie będziemy wskakiwać tylko w pierwszą bramę 😉

• Konta e-mail – tu będziemy tworzyć skrzynkę pocztową z końcówką, która jest naszą domeną i tu ewentualnie jest też miejsce, w którym niektórzy odczytują pocztę (choć są lepsze metody ;))

Domeny

Interesują nas w zasadzie tylko jednokrotnie, na początku pracy nad stroną.

• Domeny dodatkowe – to tu dodamy domenę do hostingu (będzie o tym w kolejnej lekcji :)) i robi się to tylko raz, na początku, a potem zapomina o sprawie.
  To jest trochę podchwytliwe miejsce, bo odruchowo niektórzy kierują się w tym celu do zakładki Domeny (obok po lewej). Ale nie, właśnie Domeny dodatkowe nas interesują
• ewentualnie Przekierowania – to będzie miejsce, w które udadzą się ci, którzy kupili dwie takie same domeny z różnymi rozszerzeniami i teraz na przykład na wersji .pl chcą stawiać stronę, a wersję .com tylko przekierować, aby teleportowała czytelników na stronę pod .pl 🙂

Bazy danych

W czasie kursu na bank nie będziemy tu zaglądać, bo nie będzie po co, ale z czasem, jeśli sami będziecie chcieli wbić do swojej bazy danych, w której przechowywane są WordPressowe wpisy, informacje o zdjęciach, komentarze i cała masa innych różności, no to będziecie mogli to zrobić tędy, przez:

• phpMyAdmin, czyli takie dość proste narzędzie służące do łatwego administrowania bazami danych, takiego rodzaju, jakiego używamy w WordPressie

Notatka na marginesie: narzędzie (tzn. phpMyAdmin) jest raczej proste i nie ma się go co bać przesadnie, gdy trzeba to po prostu tam nurkujcie, ale uprzedzam, że najogólniej z bazami danych trzeba się obchodzić dość ostrożnie, bo znacznie łatwiej tam coś skaszanić, niż w samym WordPressie (WordPress jako taki jest w zasadzie wybuchoodporny :D)

Dodatkowo może Wam się przydać zakładka Bazy danych MySQL jeśli będziecie chcieli instalować WordPressa old-schoolowo, metodą z czasów Bolesława Chrobrego 😉 Bo jeśli nie i zadziałacie tą metodą, którą ja polecam, to o bazach można zapomnieć 😉

Preferencje

Ten dzialik już trochę znamy, choć raczej nie będziemy tu częstymi gośćmi 🙂

• Zmień język – bez zaskoczki, zmienia się tam język (ale cPanelu, nie WordPressa! :))
• Zmień styl – zmienia się motyw/szablon/wygląd (ale też cPanelu, nie WordPressa :))

Zabezpieczenia

Można pominąć wzrokiem, w kursie nie będziemy tu nic robić 🙂

Metryki

Ta sama sytuacja. Gnieździ się tu bardzo dużo interesujących danych na temat tego, co się dzieje na serwerze, ale w kursie w ogóle nie będziemy tu zaglądać.

Zaawansowane

Podobnie jak poprzednie tematy – pomijamy, przynajmniej na czas do końca kursu 🙂

Softaculous Apps Istaller

O! I tu się może wydawać, że w tej sekcji będziemy klikać i klikać, aż się myszka wytrze, bo przecież mówiłam, że korzystamy z Softaculousa, a do tego jest tu ikonka WordPressa.

No i niby tak, ale nie 😀

Będziemy korzystać i z WordPressa, i z Softacoulusa, ale nie tu – klikanie tu prowadzi do widoku, w którym nie ma wszystkiego, co nam potrzebne. Dlatego będziemy klikać, ale tę ikonkę w dziale Oprogramowanie, o której pisałam paaaaarę akapitów wyżej 🙂

O tej sekcji można zapomnieć, nie przyda się i więcej zaciemni, niż rozjaśni 😉

Poukładaj po swojemu! 🙂

I tyle, w zasadzie cały panel w zakresie, który nam potrzebny, jest omówiony. Jak widzicie, wcale nie ma tego tak wiele 🙂

Na koniec dodam więc tylko mały ⭐️ PRO TIP ⭐️

Sekcje w cPanelu możecie sobie poukładać w swojej kolejności, łapiąc za granatową belkę z nazwą i po prostu przesuwając myszą do góry lub na dół, w pożądane miejsce:

Jeśli mogę doradzić, ja jako pierwsze trzy ustawiłabym kolejno: Oprogramowanie, Pliki i E-mail, bo tam będziemy najczęściej sięgać, a resztę to już dowolnie.

Ale oczywiście musu nie ma i każdy może sobie tu podziałać po swojemu 🙂